Kosningar eru oftast skemmtilegar. Þó
geri ég undantekningu hvað varðar kosninguna til stjórnlagaþings
fyrir nokkru. Ég hafði engan áhuga fyrir henni og svo var um marga
fleiri miðað við kosningaþátttökuna (35%). Nýafstaðnar
forsetakosningar voru áhugaverðar um margt. Í þeim var gerð
alvöru atlaga að sitjandi foseta sem gaf kost á sér til
áframhaldandi setu eftir nokkuð sérkennilegan aðdraganda. Það
þurfti að rýna nokkuð fast í glæðurnar í áramótaávarpinu
en þar var engum dyrum lokað þegar grant var skoðað. Það var
vitað mál að þau öfl í samfélaginu sem voru ósátt við
aðgerðir forsetans í Icesafe málinu myndu gera gangskör að því
að finna kandidat sem gæti sigrað hann í kosningum. Aðdragandi
þess var vægt sagt ótrúverðugur. Gerð var skoðanakönnun (ein
eða fleiri) þar sem kannað var hver þætti vera öflugastur
kandidat. Þar skoraði hæst þekkt og vinsæl sjónvarpskona. Þrátt
fyrir að hún væri komin á steypirinn og ætti að fæða í miðri
kosningabaráttunni var greinilega þrýst mjög á hana að gefa
kost á sér. Hún lét til leiðast og skoraði hátt í
skoðanakönnunum fyrsta kastið. Vafalaust lét hún tilleiðast
vegna þess að hún sá fram á sigur í kosningunum miðað við
stöðuna í skoðanakönnunum síðla vetrar.
Ég hef ekki alltaf verið sáttur víð
Ólaf Ragnar Grímsson. Það átti bæði við í tíð hans sem
formanns Alþýðubandalagsins svo og eftir að hann var kjörinn
forseti. Það á þó við í þessu efni eins og mörgu öðru að
það verður að meta sterkar og veikar hliðar í öllum málum.
Eftir framgöngu forsetans í Icesafemálinu og hvernig hann tók
málstað íslensku þjóðarinnar á erlendum vettvangi eftir að
stjórnvöld virtust gersamlega máttlaus og getulaus á því sviði
þá var það ekki vafi í mínum huga að ég myndi greiða honum
atkvæði. Það skiptir miklum máli að hafa öflugan þjóðhöfðingja
sem getur talað máli þjóðarinnar á erfiðum stundum.
Það kom klárlega í ljós í umræðum
í aðdraganda kosninganna að það er engin tilviljun að
aldurstakmark við kjörgengi til forsetaembættisns er sett við 35
ár. Mér fannst skína í gegn að Þóra Arnórsdóttir hafði alls
ekki þá reynslu og þroska til að bera til að geta risið undir
því að vera kosinn forseti. Margir segja að það skipti ekki svo
miklu máli hve sé kosinn forseti en ég er einfaldlega ósammála
því. Þjóðhöfðingi verður að hafa ákveðinn myndugleika, búa
yfir margháttaðri reynslu og hafa sýnt það að hann standi undir
því að vera falin ábyrgð og forysta. Síðan fannst mér það
svo merkilegt að því meir sem Þóra talaði því minna sagði
hún. Einhvern veginn læðist sú skoðun að manni að framboðið
hafi að miklu leyti verið hannað af svökölluðum
markaðssetningarsérfræðingum og hún hafi ekki fengið tækifæri
til að vera hún sjálf. Svo merkilegt sem það var þá var hún í
vörn frá og með fyrsta degi eftir að Ólafur Ragnar steig fram á
sviðið að fullri alvöru. Hann kunni þetta allt saman. Síðan er
annar hlutur sem mér finnst skipta miklu máli í þessu samhengi.
Að fara fram á það við konu sem er komin á steypirinn að taka
þátt í harðri kosningabaráttu finnst mér vera fyrir neðan allt
sem sæmilegt er. Auðvitað eru nógir um að halda lífi í barninu
og sinna því ef það er eina markmiðið. Kosningabarátta er hins
vegar ekki einhver 9-5 vinna. Hún er þrotlaust púl og stress allan
sólarhringinn, ferðalög og þvælingur, taugaspenna og áreiti.
Konur sem eru komnar á steypirinn og eða nýbúnar að fæða eru
undir miklu álagi vegna þess eins þótt svo að allt hitt bætist
ekki ofan á. Ekki meir um það. Ég hefði síðan aldrei kosið
frambjóðenda til forseta sem á maka sem er á sakaskrá samkvæmt
því sem fram kom í fjölmiðlum. Það er mjög einfalt og í raun
stórfurðulegt að upphafsmenn framboðsins skuli ekki hafa ígrundað
þá hlið málsins. Vitaskuld hlaut það allt að koma upp á
yfirborðið. Það var reynt að berja umræðu um það niður með
því að kalla það persónulegar árásir og annað slíkt en
auðvitað var það gagnslaust. Síðan voru örþrifaráð eins og
Þórudagur, Þórupylsur, Þóru hitt og Þóru þetta bara til að
gera framboðið hlægilegt í augum margra. Það var eins og upp
væri sprottinn sértrúarsöfnuður sem hafði fundið sinn
leiðtoga.
Hvað aðra frambjóðendur varðar þá
hefði ég aldrei getað kosið Ara Trausta og mun aldrei gera. Ég
virði hann sem fræðimann, fagmann og rithöfund en ég hef ekki
séð að hann hafi gert upp kommúnistiska fortíð sína. Sem
formaður Einingarsamtaka kommmúnista (EIK) á sínum tíma var hann
enginn venjulegur kaffihúsakommi. Formaður í byltingarsinnuðum kommúnistasamtökum er enginn venjulegur vinstri maður. Ég er ekki tilbúinn
til að styðja einstaklinng með slíka fortíð til forsetaembætts
þjóðarinnar. Flóknara er það ekki. Það kom mér á óvart
hvað Herdís Þorgeirsdóttir fékk lítið fylgi.Sama og ekki
neitt. Mjög snemma fékk maður að heyra úr öllum áttum að hún
væri svo frek og leiðinleg að það væri ekki hægt að púkka
upp á hana. Ég veit ekkert um það. Einnig heyrði maður fljótt
að hún væri ekki alvöru lögfræðingur þótt svo hún kallaði
sig svo. Þetta hafði ég meir að segja frá lögfræðingum. Það
var fljótgert að ganga úr skugga um að þetta var þvæla. Hún
er hdl með fullum réttindum. Það kom síðan í ljós í
kosningunum að hin svokölluðu Hagsmunasamtök heimilanna eru bara
lítill þröngur hópur. Ef samtökin væru fjöldasamtök hefði
formaðurinn ekki fengið einungis 1,eitthvað % atkvæða. Samtökin
virðast því einungis vera lítil en hávær klíka sem að mínu
mati skreyta sig nafni sem þau standa ekki undir. Formaðurinn fór
einnig út um víða völl án þess að vita hvað hún var að
segja eins og þegar hún sagðist sem forseti leysa ráðherra frá
störfum ef þjóðinni sýndist ástæða til þess. Maður getur
rétt ímyndað sér stjórnarfarið er forsetinn væri að ráða og
reka ráðherra eftir niðurstöðum skoðanakannana. Ég ætla
ekkert um Hannes að segja. Hann átti vitaskuld aldrei séns enda
hömpuðu fjölmiðlar honum ekki eins og ýmsum öðrum. Hann er
vafalaust ágætis maður sem hefur viljað vel.
Sem sagt, kosningar eru alltaf
skemmtilegar og gefa tækifæri til margháttaðra vangaveltna. Á
hinn bóginn má aldrei gleyma því að niðurstaða úr
lýðræðislegum kosningum er ætíð rétt. Fólk getur verið
ósátt við niðurstöðuna en hún er rétt ef farið hefur veruið
eftir gildandi reglum þar um. Flóknara er það ekki. Það má
hins vegar ekki gleyma því að það er ekki sjálfsagt að hafa
réttindi til að kjósa. Almenningur í fjölmörgum þjóðríkjum
heimsins hefur ekki þann rétt. Því eigum við að umgangast hann
af virðingu.
Engin ummæli:
Skrifa ummæli