Svokölluð Hagsmunasamtök heimilanna hafa verið töluvert í fréttum að undanförnu. Þau hafa beitt sér fyrir því að lán í þjóðfélaginu væru almennt færð niður um ákveðna prósentu. Um þessa stefnu eru vægsat sagt deildar meiningar og hafa margir leitt fram þá vankanta sem fylgja þessari aðferðafræði. Samtökin hafa brugðist við af hörku. Umboðsmaður lánþega fékk yfir sig fúkyrðaflaum í fjölmiðlum og aðrir sem hafa gagnrýnt málflutning samtakanna hafa margir hverjir ekki farið varhluta af hinu sama. Þeð er svo sem ákveðin aðferðafræði að fara í manninn en ekki í boltann þegar ást er við. Spurnign er hvað hún endist til lengdar. Nafn samtakanna er umræðuefni út af fyrir sig. Samtökin segja að þau megi nefna sig hvað sem er. Það er rétt svo langt sem það nær. Eitt er að nefna sig einhverju nafni en annað er að koma ekki fram undir fölsku flaggi. Ég hef heyrt að það séu ca 3000 heimili í samtökunum. Ég verð þá leiðréttur ef þetta er ekki rétt. Það eru svona 100.000 heimili í landinu. Ég sé ekki að það gangi upp að samtök sem telja svona 3% af heimilum í landinu geti með fullum rétti kallað sig "Hagsmunasamtök heimilanna" með ákveðnum greini. Það vísar til allra heimila í landinu. Það er náttúrulega algerlega fráleitt að samtök sem byggja ekki á meiri fjölda en mig grunar að sé bak við nefnið geti farið fram með þessum hætti. Samtök lánþega eru grein af sama meiði. Hér á síðunni hefur verið sagt að það séu um 3000 lánþegar bak við nafnið. ekki veit ég hvort félögunum hefur verið safnað með "like" á Facebook en það er sama. Ætli það séu ekki svona 100.000 - 150.000 lánþegar í landinu. Þá eru ekki nema 2-3% lánþega í landinu á bak við þessi samtök í besta falli. Í báðum tilvikum eru hér um að ræða fámenn sérhagsmunagæslusamtök sem eru að reyna að leysa sinn persónulega vanda á kostnað almennings. Ein aðferð er að lokka fólk sem er ekki í neinni þörf fyrir aðgerðir til fylgis við hugmyndafræði sína með því að halda því fram að það eigi að lækka lán hjá öllum og það kosti ekki neitt eða sé dreift á svo langan tíma að það muni ekkert um það. Þetta er náttúrulega mjög rangt statement. Afskriftir lána hjá íbúðalánasjóði myndu fara beint á reikning ríkisins því hann myndi missa lánshæfi og trúverðugleika hjá þeim sem fjármagna sjóðinn með lánsfé. Það er síðan algerlega út í hött að gera lífeyrissjóðina upptæka í þessu skyni. Ég sé haft eftir talsmanni "Hagsmunasamtaka heimilanna" að það þurfi fyrst að fara í almenna niðurfærslu lána (það er víst kölluð leiðrétting) svo ekki þurfi eins margir að leita í þau sértæku úrræði sem eru í boði. Hvaða rökleysa er þetta? Ég þarf ekki á neinni niðurfærslu á mínum skuldum að halda. Ég get borgað af þeim lánum sem ég er ábyrgur fyrir. Á að skerða lífeyrisréttindi almennings til að ég þurfi að eyða minni fjárhæðum í að borga af mínum skuldum. Þeim fækkar ekkert sem þurfa á sértækum aðgerðum að halda þótt ég fái mínar skuldir lækkaðar. Með því móti væri verið að henda peningum í sjóinn.

Í einum fréttatímanum heyrði ég sagt að hagsmunasamtökin hefðu lagt fram þá tillögu að ríkisstjórnin ætti að fastsetja vexti og verðbætur. Þessi aðferðafræði var reynd á Kúpu á sínum tima þegar Castró og Che komust þar til valda á sínum tíma. Hægt er að skoða hvernig það dæmi gekk upp. Í Sovétríkjunum var brauðverðið sett fast. Austurblokkin fór komplett á hausinn fyrir um 20 árum síðan. Það eiga allir að vita sem hafa alist upp í nútíma hagkerfum að vita að ef ríkið ákveður útlánavexti lægri en lánsféð kostar þá verður einhver að borga mismuninn. Það yrði ekki lengi gert að þurrausa ríkissjóð með því móti.

Eitt gáfulegasta innleggið sem ég hef heyrt í umræðunni kom nýlega frá Pétri Blöndal þar sem hann lagði til að staða þeirra sem skulda fjármuni væri kortlögð nákvæmlega svo menn vissu eitthvað um hvað væri verið að tala. Hin svoköluðu "Hagsmunasamtök heimilanna" hafa talað eins og það sé obbinn af íslenskum heimlilum á hausnum. Það er beinlínis rangt eins og dæmin hafa síðan sannað. Uppboðsbeiðnir eru lítið fleiri en voru hér á árum áður, Vanskil eru eilítið meiri enda furða skyldi. Það að fjöldinn sem er á vanskilaskrá hafi ekki aukist meir en úr 16 þúsundum þegar allt lék í lyndi upp í rúm 20 þúsund segir sína sögu.

Ég las einhversstaðar eftir talsmanni Hagsmunasamtakanna að allt hafi verið í þokkalegu lagi um áramótin 2007/2008. Það er mjög röng fullyrðing. Hagkerfið fór að skjálfa fyrir alvöru um mitt ár 2007. Þá fóru hlutabréfin að falla. Fall þeirra hélt áfram til áramóta þrátt fyrir tilraunir bankanna til að keyra það upp aftur. Vitaskuld vonuðu allir að efnahagskerfið myndi jafna sig en allir sem vildu vita sáu að eitthvað mikið var að gerast. Húsnæðisbólan var þarna í hámarki og allt tal um hátt eiginfjárhlutfall á þessum tíma er vægt sagt byggt á sandi því sölutregða var hafin af því að fæstir seljenda vildu lækka verðið frá því sem það hafi hæst verið misserin á undan.

Ríkisstjórning ætlar að stytta tímann niður í tvö ár sem hægt er að innheimta skuldir af gjaldþrota fólki. Þessi aðferðafræði hefur tvær hliðar. Meginmálið er að draga ekki úr greiðsluvilja almennings. Vafalaust léttir þetta á einhverjum sem hafa neyðst til að fara í svarta vinnu og verið í raun útilokaðir frá almennu atvinnulífið. Það er kostur. á hinn bóginn þýðir ekki að líta fram hjá því að þessi aðferðafræði mun gera það að verkum að það verður erfiðara að fá lán hjá lánastofnunum. Það ætti einnig að taka upp flokkun lántakenda eftir því hve þeir eru metnir ábyggilegir. Þeir sem hafa trausta lánasögu eiga að greiða lægri áhættuvexti ofan á lánin en þeir sem annað tveggja hafa flekkótta sögu eða hafa ekki náð að sanna sig á lánamarkaði. Það verður að vera einhver hvati til staðar að standa í skilum. Það væri gaman að vita hvaða reglur gilda um þessi mál í öðrum norrænum ríkjum.

Andrea Merkel flutti ræðu nýlega þar sem hún fjallaði um fjölmenningarsamfélög. Niðurstaða hennar var að það hefði mistekist hrapalega að skapa slíkt samfélag í Þýskalandi. Það leið ekki langur tími þar til búið var að finna einn úr meðvitaða liðinu hérlendis sem sagði að Andrea hefði einfaldlega misskilið þetta allt saman. Það sem hefði farið úrskeiðis í Þýskalandi væri síðan fyrst og fremst Þjóðverjum að kenna. "Miklir menn erum vér Sámur minn"

Tvær konur úr Grindavík, þær Anna Sigríður Sigurjónsdóttir og Christine Buchholz, hlupu nýlega 100 km hlaup í nágrenni Madrídar á Spáni. Þetta var að sögn ekki venjulegt brautarhlaup heldur hlaupið í hæðóttu landslagi. Það er flott þegar hlauparar leggja til atlögu í fyrsta sinn við þetta verkefni og ljúka því með sóma. Þær munu vonandi takast á við önnur álíka verkefni í náinni framtíð.